اندیشه وحدت علوم؛ اکسیر ایران فرهنگی
تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۵۲۳۲۰
مدیرمسئول مجله نقد اندیشه گفت: اولین ستونی که ایرانی فرهنگی بر آن استوار بود، اندیشه وحدت علوم بود؛ این وحدت علوم که از فقه، عرفان و دین تا هندسه و ریاضیات را به هم پیوند داده بود اکسیر ایران فرهنگی است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، پیام فضلی نژاد در برنامه عصرهای رسانه اظهار کرد: در ایران نیروی مرموزی وجود دارد که سالها کشور را نگهداشته است، ستونهایی که ایرانیت ایران را خلق کرده و امروز ما در پی بازشناسی آن برای رسیدن به معنای تازه از خرد ایرانی هستیم تا چراغی باشد برای گذر از بحران فروبستگی که امروز بر ما حاکم است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: اولین ستونی که ایرانی فرهنگی بر آن استوار بود، اندیشه وحدت علوم بود؛ فیلسوفان بزرگ ما وقتی درباره وحدت علوم که ایرانی فرهنگی را ساخت سخن میگویند به شهر اصفهان و بازار سنتی اصفهان اشاره میکنند. این وحدت علوم که از فقه، عرفان و دین تا هندسه و ریاضیات را به هم پیوند داده بود اکسیر ایران فرهنگی است.
تجلی علوم طبیعی با علوم انسانی تمدن نوین در دنیای متاورسمدیرمسئول مجله نقد اندیشه تصریح کرد: امروز ما بجای وحدت علوم به تجزیه علوم رسیدیم، هراندازه که غرب از دوره رنسانس در ایران در یک نقطه پیش رفت، و هرچقدر که توانست از رهگذر پیوند علوم طبیعی با علوم انسانی تمدن نوینی را خلق کند که امروز تجلی آن را در دنیای متاورس میبینیم که چگونه همهی این علوم طبیعی، علوم تکنولوژیک و علوم انسانی توانسته از رهگذر هوش مصنوعی به یک عقل مصنوعی نیز دست پیدا کند، ما از همین تاریخ دچار تجزیه علوم شدیم و بعد از انقلاب هم آنچه که فرآیند تمدن سازی مارا مختل کرد، جدایی علوم طبیعی، علوم پایه از علوم انسانی است و این تجزیه علوم نیروی مرموز ایرانیت ما را تضعیف کرد.
وی گفت: دومین مسئله در اینکه ایران، ایران شد، وضع جغرافیایی آن بود چراکه ایران در میانگاه جغرافیایی و تاریخی جهان قرار دارد که این را به ما نمیگویند؛ ما در مرکز زمین واقع شدیم جایی که دو فرهنگ شرقی اعم از فرهنگ هندی و چینی و فرهنگ غربی اعم از آشوری، یونانی و رومی در دادوستد با ما بوده است. همچنین ایران در میانگاه زبانها واقعشده است جایی که نهتنها زبان فارسی بلکه انواع زبانهای ایرانی که گاهواره تمدن در آنها پرورانده شد؛ زبان تبری، گیلانی، آذری و کردی و دیگر موارد در آن قرار داشت و این باعث تجزیه ایران نشد بلکه باعث همبستگی ملی، حس خودشناسی و همبستگی قومی در ایران تقویت شود.
فضلی نژاد اضافه کرد: ایران مهد ادیان مختلف، عرفانهای گوناگون و فلسفههای متعدد است؛ یعنی شما نگاه که میکنید از حکمت خسروانی تا خردورزی و رویکرد اشراقی همه در ایران در خدمت یک کثرت حاکی از وحدت و وحدت معطوف به کثرت است.
وی افزود: منطق دولت در ایران این است که ما دارای کهنترین و دیرپاترین دولت زنده جهان هستیم، چراکه هیچ دولتی در جهان بهاندازه دولت در ایران سابقه پیوسته و متداوم ندارد؛ منطق دولت در جهان مبتنی بر عیارهای حقوقی، قراردادی، روابط مکانیکی و دستساز است، یعنی همیشه عناصری مانند خاک، خون، مرز و حاکمیت و عناصری اینگونه به دولتها و ملتها شکل دادند؛ اما منطق دولت در ایران مبتنی بر خصایص زیستی و نوعی نظم ارگانیکی است که برآمده از سامانههای هویتی تاریخی است.
ایران گربه نیستمدیرمسئول مجله نقد اندیشه اضافه کرد: بزرگترین دروغی که گفتند این است که این گربه ایران است درحالیکه ایران گربه نیست و یک شیری است که در بیشه در چهار سطح مرزهای طبیعی، زبانی، جغرافیایی و فرهنگی نوروز طبقهبندیشده است که این چهار سطح همیشه بهصورت پویا در دادوستد باهم بوده و ایران فرهنگی را ساخته است.
وی افزود: نقشه ایرانی فرهنگی نشاندهنده رؤیای ایرانی است، چراکه هر ملتی بدون رؤیا میمیرد و روحش را از دست میدهد، رویایی که بر اساس شاخصهایی که اساساً ایرانیت را رقمزده ساختهشده است.
فضلی نژاد تصریح کرد: عنصر دیگری که این نیروی ایرانی را میسازد و بسیار از آن گفته میشود اما بازخوانی دقیقی از آن نمیشود همان عصر درخشانی است که به حکومت آلبویه معروف است؛ درواقع ما در دوره رنسانس تمدن ایرانی و اسلامی با انسانگرایی خرد ایرانی روبهرو بودیم، اندیشهای که به دیگران زندگی میبخشید نه اینکه زندگی را از آنها بگیرد؛ اندیشهی ایرانی زمانی که در همجواری با اندیشه اسلامی قرار گرفت اندیشه هستیبخش بود نه اندیشهی هستی زدا، اندیشه زندگی آفرین بود و نه اندیشه مرگاندیش.
وی اضافه کرد: بهترین پژوهشگران ما وقتی از قدرت نوزایی و قدرت تفکر در ایران صحبت میکنند میگویند: انسانگرایی فلسفی در دوره آلبویه سبب شد تا این تحول عظیم رخ دهد و این انسانگرایی فلسفی بهنوعی از انسانگرایی در ادبیات ما انجامید، حاکمانی که نهتنها میزبان فیلسوفان، حکماً و ادبا بودند و دارالحکومه تبدیل به دارالحکمة میشد بلکه خودشان مشتاق دانش بودند؛ حاکمان از فیلسوفان، دانشوران و متفکران نمیخواستند تا الزاماً وفاداری خود را نسبت به حکومت ثابت کنند بلکه طبقهای خاص از فیلسوفان شکلگرفته بود که بیآنکه مجبور باشند وفاداری خود را به حکومتها ثابت کنند فقط به دلیل عشق به حکمت و دلبستگی به خرد با حکومتها انس میگرفتند که این نشاندهنده تفاوت معیارها است و این روح ایران را خلق میکند چراکه آموزگاران علوم انسانی دولتمردان و حکمرانان ما بودند.
مدیرمسئول مجله نقد اندیشه ادامه داد: در دوره آلبویه دکانها، گرمابهها و میدانها عمومی در فعالیتهای فرهنگی نقش داشتند؛ ازنظر من ایرانیان یک نیروی مرموزی است که در لحظاتی از تاریخ به کمک ایران آمده که بتواند ایرانیت خود را حفظ کند، میگوید ایرانیان و ایران فرهنگی را با مصالحه حفظ کردند؛ تسامح فرهنگی، اما این تسامح فرهنگی به معنای تسلیم فرهنگی نبود بلکه تسامحی خردمندانه و حکیمانه بود که وقتی اعراب به ایران حمله میکنند، مدتها طول میکشد که ایرانیان مسلمان میشوند؛ همچنین ایرانیان اسلام را میپذیرند اما زبان اسلام را نمیپذیرند و زبان فارسی را حفظ میکنند، بهنوعی دست به مصالحه میزنند یعنی عنصری را میگیرند و عنصری دیگری را نمیپذیرند.
وی گفت: میگویند اگر آئین میترال و لشکریان روم به اروپا صادر شد، اگر باورهای ایرانی نزد اعراب و مسلمانان فاتح باقی ماند، اگر ترکان خوارزمی زبان فارسی را فراگرفتند و مغولان به دیانت اسلام درآمدند همه اینها ناشی از نوعی مصالحه و تسامح بود، چه چیزی را بدهید و چه چیزی را بگیرید و چگونه هویت خودت را تداوم بدهید. این ظاهراً ناشی از یک علم الرئیس است که در شاخه اصلی دانش در ایران فرهنگی وجود دارد؛ و برای این است که میگویند این بود که تمدن ایرانی مرز بین دولتها و ملتها را، یک با آزادی حرکت، دو با آزادی سفر، سه با آزادی بحث و مناظره و چهار با آزادی عقیده، تنها تمدن ایرانی را حنا بخشید بلکه تمدنهای دیگری را هم تکریم کرد.
به گزارش ایمنا؛ به همت فرهنگسرای رسانه در سومین رویداد از فصل دوم برنامه "عصرهای رسانه"، از نقشه ایران فرهنگی رونمایی شد.
کد خبر 674203منبع: ایمنا
کلیدواژه: سواد رسانه ای ايران فرهنگي فرهنگ ایرانی اسلامی فرهنگ ایرانی فرهنگ ایرانیان فرهنگ ایرانی و ایران فرهنگی فرهنگ ایران باستان انواع فرهنگ در ایران فرهنگ ایرانی اسلامی فرهنگ های عجیب ایران پیام فضلی نژاد عصرهای رسانه شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ایرانی فرهنگی ایران فرهنگی علوم انسانی علوم طبیعی وحدت علوم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۵۲۳۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهان امروز، محروم از کیمیاگری و شاعری ایرانی است
در دومین روز از نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۴ در بخش «ایستگاه آینده» این نمایشگاه که در سالن نوآوران برگزار میشود، سید محمد بهشتی، ایرانشناس و فرهنگپژوه و میترا فردوسی، پژوهشگر مطالعات فرهنگی و ارتباطات نوآوری درباره نقش نوآوری در آینده ایران گفتوگو کردند.
به گزارش ایسنا، در پنل «ایران آینده و نقش نوآوران در آن» مسئله آیندهپژوهی و خلق نوآوری، مورد بررسی قرار گرفت. «میترا فردوسی»، در ابتدای این پنل به نوآوریهایی اشاره کرد که مردم ایران خلق کردهاند.
به گفته فردوسی، پست یک نوآوری ایرانی است چون در گذشته، ایرانیان اعتمادبهنفس ارائه ایدههای نوآورانهشان را داشتهاند، اما در حال حاضر بیشتر نوآوریها از دیگر کشورها وام گرفتهشدهاند.
وی همچنین گفت که برخی از نوآوریهای ایرانی در کشورهای خارجی استفاده میشود بدون آنکه خودمان نقشی در ارائه آن داشته باشیم. بهطور مثال، فناوری قنات ایرانی اکنون در بعضی ازشهرهای اسپانیا، مورد استفاده قرار میگیرد.
محمد بهشتی، نیز در این پنل توضیح داد که در حال حاضر مردم ایران دچار روزمرگی شدهاند و روزمرگی سبب شده تا آیندهای را برای خودمان متصور نشویم و از رویاهای دیگران برای زیستن استفاده کنیم.
بهشتی، معتقد است که ما گاهی بهجای رویاپردازی، رویای دیگران را محقق میکنیم. او با یک مثال در این زمینه توضیح داد و گفت: «کسانی که به قله اورست میروند، معمولاً با خودشان افرادی را میبرند که وسایلشان را حمل کنند. نام این کولبران در فهرست کسانیکه اورست را فتح کردهاند، نمیبینیم چون رویای این افراد فتح قله اورست نبوده است. در کشور ما هم نوآوران، رویای خلق محصولی جدید را ندارند و معمولاً نقش کولبران اورست را ایفا میکنند.»
در ادامه این پنل، بهشتی به زیستبوم استارتآپی ایران اشاره کرد و گفت: «اگر ویز راهاندازی نمیشد، آیا نشان و بلد راهاندازی میشدند؟ اگر آمازون نبود آیا دیجیکالا داشتیم؟ اگر اوبر نبود، آیا اسنپ و تپسی در ایران تاسیس میشد؟ قصد ندارم از ارزشهای این کسبوکارها کم کنم؛ حرفم این است که ما خلاقیت و نوآوری را از یاد بردهایم و درگیر روزمرگی شدهایم.»
این فرهنگپژوه و ایرانشناس، در ادامه صحبتهایش گفت که خیالپردازی در ایران سرکوب شده و به همین دلیل رویای ایرانی را در جهان نمیبینیم و تبدیل به مصرفکنندگان رویای غربی شدهایم.
وی گفت که هر حوزه فرهنگی باید رویای خودش را داشته باشد و باید تفاوتهای فرهنگی را در خلق محصولات جدید، جدی گرفت. بهشتی افزود: «برای ساخت هر محصول نوآورانه باید به فرهنگی که آن محصول در آن خلق میشود، توجه کرد.»
وی همچنین درباره تکنولوژی و خاصیت آن خاطرنشان کرد: «تکنولوژی نسبت به محیط، تهاجمی است و تسلط دارد. تکنولوژی تدبیری است که به انسانها کمک میکند کاری را سریعتر و آسانتر انجام دهند.»
به گزارش ستاد خبری اینوتکس ۲۰۲۴، بهشتی، ایران را سرزمین بحرانها و بیقراری خواند و گفت که جای خالی کیمیاگری و شاعری ایرانی در جهان امروز حس میشود و راه رسیدن به آیندهی نوآورانه در ایران، رجوع به ایرانی بودنمان است. همانطور که کرهایها با باور به کرهای بودنشان توسعه فرهنگی و اقتصادی را تجربه کردند.
انتهای پیام